Bariera społeczna
Bariera ludzka występuje w kilku przedstawionych poniżej kontekstach:
-
Opór wobec zmian - wynika z faktu, iż zmiany, jakie występują w firmie w wyniku rozpoczęcia wdrożenia systemu mają charakter zasadniczy, czasami wręcz rewolucyjny. Pracownikom często jawią się jako zagrożenie ich status quo i dlatego negują je i przeciwstawiają się im. Istnieje tendencja do zmniejszania się siły, z jaką ta bariera występuje w trakcie prac wdrożeniowych, a potem w czasie użytkowania systemu.
-
Podejście użytkowników do nowego systemu - wśród użytkowników systemów zaobserwować można naturalną tendencję do eliminowania bądź ograniczania wykonywania działań, których nie rozumieją lub nie potrafią dobrze wypełniać. Wracają oni w swoim postępowaniu do starych, sprawdzonych metod, które ich zdaniem są lepsze tylko dlatego, że je znają, nauczyli się je wykonywać i już je zrozumieli. Gdy opór jest bezskuteczny, godzą się na zmiany i zaczynają przyswajać sobie nowości. Często jednak uczą się obsługi systemu, machinalnie wykonują czynności, nie próbując nawet zrozumieć ich sensu.
-
Obawa przed odpowiedzialnością - pracownicy, w obawie przed posądzeniem ich o popełnianie błędów w obsłudze systemu czy nawet komputera, nie zgłaszają pojawiających się trudności, traktując je jako błahe. Jeżeli jednak jest alternatywny sposób wiązania zaistniałego problemu, użytkownicy wykorzystają go nie informując o tym nikogo. O kłopotach zawiadamiają zazwyczaj wtedy, gdy ich wystąpienie uniemożliwia dalszą normalną pracę.
-
Niechęć użytkowników zarówno do systemu jak i do konsultantów, a także do informatyków. Pracownicy obawiają się także szkoleń po godzinach pracy. Przyczyną niechęci do uczestnictwa w szkoleniach jest obawa przed ewentualnym ośmieszeniem przy braku umiejętności pracy z komputerem i systemem, właśnie mimo, że to szkolenie ma tej umiejętności nauczyć.
-
Brak motywacji - w trakcie wdrożenia użytkownicy nie są wystarczająco motywowani, by zaakceptować nowości. Z ich punktu widzenia każda zmiana to problemy wynikające z faktu, że znany stan rzeczy przestaje istnieć i jest to dodatkowy, zbyteczny nakład pracy poświęcony na nauczenie się i opanowanie nowych umiejętności.
-
Demonizowanie przez pracowników rozmiarów zjawisk nieznanych i traktowanie ich jako zagrożenie. Użytkownicy przyjmują postawę obronną, która zanika w miarę poznawania oprogramowania. Równolegle jednak narasta w nich przekonanie, iż poznali system na tyle, że nie muszą korzystać z wiedzy specjalistów.
-
Błędne przekonanie, iż funkcjonowanie systemu informatycznego to domena wyłącznie informatyków, dlatego też tylko oni powinni czuwać nad poprawnością jego funkcjonowania. Takie podejście powoduje, iż użytkownicy z różnych przyczyn zgłaszają nieprawidłowości w funkcjonowaniu systemu tylko informatykom.
-
Brak myślenia w kategoriach systemu zintegrowanego. Użytkownicy systemów zintegrowanych nie mają bardzo często świadomości, że dane wprowadzane do systemu są wykorzystywane w różnych płaszczyznach jego działalności. Zjawisko takie można określić jako brak odpowiedzialności za informację.